کد مطلب:46688 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:292

گنجینه پرسمان » قرآن

آيه 62 سوره بقره و 85 سوره آل عمران دو معناي متفاوت با هم دارند. آيا حكم ناسخ و منسوخ در بين آنها وجود دارد؟ در صورت مثبت بودن جواب، فلسفه ناسخ و منسوخ چيست كه توسط شارع در قرآن گنجانيده شده است؟

با كمي دقت و تأمل فهميده ميشود تفاوتي بين دو آيه مزبور وجود ندارد و ناسخ و منسوخ نيستند، زيرا پيش از نزول آيه 62 سوره بقره، يهود و نصارا به خود ميباليدند و تفاخر ميكردند كه دينشان از اديان ديگر بهتر است و بهشت را دربست منحصر به خود ميدانستند و شايد همين تفاخر براي جمعي از مسلمانان نيز بود،

از اين رو آيه مورد بحث ميگويد. ايمان ظاهري مخصوصاً بدون انجام عمل صالح، چه از مسلمانان و چه از يهود و نصارا و پيروان اديان ديگر بي ارزش است. تنها ايمان واقعي و خالص به خدا و دادگاه بزرگ قيامت كه با كار نيك و عمل صالح توأم باشد، در پيشگاه خدا ارزش دارد و موجب پاداش و جلب آرامش و امنيت ميگردد.



برخي از بهانهجويان آيه فوق را دستاويزي براي افكار نادرست خود از قبيل صلح كل و اين كه پيروان هر مذهبي بايد به مذهب خود عمل كنند، قرار دادهاند. آنها ميگويند: طبق اين آيه لازم نيست يهود و نصارا و پيروان اديان ديگر، اسلام را پذيرا شوند. همين كه به خدا و آخرت ايمان داشته باشند و عمل صالح انجام دهند، كافي است، در حالي كه آيه 85 سوره آل عمران ميگويد: و من يتبتغ غير الاسلام دينا فلن يقبل منه؛ هر كس ديني غير از اسلام براي خود انتخاب كند پذيرفته نخواهد شد.

جمع بين دو آيه به اين است كه اولاً اگر يهود و نصارا و ساير اديان به محتواي كتب خود عمل كنند، مسلّماً به پيامبر اسلام ايمان ميآورند، چرا كه بشارت ظهور او با ذكر صفات و علائم مختلف در كتب آسماني آمده است.

در ثاني آيه دوم ناظر به سئوالي است كه براي بسياري از مسلمانان در آغاز اسلام مطرح بود. آنها در فكر بودند كه اگر راه حق و نجات تنها اسلام است، پس تكليف نياكان و پدران و امتهاي گذشته چه ميشود. آيا آنها به خاطر عدم درك زمان اسلام و ايمان نياوردن به او مجازات خواهند شد. در اين جا بود كه آيه اول يعني آيه 62 سوره بقره نازل شد و اعلام داشت: هر كسي كه در عصر خود ايمان به خدا و دادگاه قيامت داشته باشد كه با كار نيك و عمل صالح توأم باشد، در پيشگاه خدا ارزش دارد و عمل او موجب پاداش و اهل نجات است و جاي هيچ گونه نگراني نيست و اين، همان تسليم شدن در مقابل فرمان الهي است كه اسلام واقعي و حقيقي همين است. بنابراين يهوديان مؤمن و صالح العمل قبل از ظهور مسيحعليهالسلام اهل نجاتند، همانند مسيحيان تفسير نمونه، ج 1، ص 283 - 284.

مؤمن قبل از ظهور پيامبر اسلام.

پس طبق تفسير فوق بين دو آيه تضادي ديده نميشود